کلام امام معصوم ع 958

بسم الله الرحمن الرحیم

عقل کامل نیست مگر با بودن ده ویژگی

امام رضا (علیه السلام)
وَ قَالَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ : لاَ یَتِمُّ عَقْلُ اِمْرِئٍ مُسْلِمٍ حَتَّى تَکُونَ فِیهِ عَشْرُ خِصَالٍ اَلْخَیْرُ مِنْهُ مَأْمُولٌ وَ اَلشَّرُّ مِنْهُ مَأْمُونٌ یَسْتَکْثِرُ قَلِیلَ اَلْخَیْرِ مِنْ غَیْرِهِ وَ یَسْتَقِلُّ کَثِیرَ اَلْخَیْرِ مِنْ نَفْسِهِ لاَ یَسْأَمُ مِنْ طَلَبِ اَلْحَوَائِجِ إِلَیْهِ وَ لاَ یَمَلُّ مِنْ طَلَبِ اَلْعِلْمِ طُولَ دَهْرِهِ اَلْفَقْرُ فِی اَللَّهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ اَلْغِنَى وَ اَلذُّلُّ فِی اَللَّهِ أَحَبُّ إِلَیْهِ مِنَ اَلْعِزِّ فِی عَدُوِّهِ وَ اَلْخُمُولُ أَشْهَى إِلَیْهِ مِنَ اَلشُّهْرَةِ ثُمَّ قَالَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ اَلْعَاشِرَةُ وَ مَا اَلْعَاشِرَةُ قِیلَ لَهُ مَا هِیَ قَالَ عَلَیْهِ اَلسَّلاَمُ لاَ یَرَى أَحَداً إِلاَّ قَالَ هُوَ خَیْرٌ مِنِّی وَ أَتْقَى إِنَّمَا اَلنَّاسُ رَجُلاَنِ رَجُلٌ خَیْرٌ مِنْهُ وَ أَتْقَى وَ رَجُلٌ شَرٌّ مِنْهُ وَ أَدْنَى فَإِذَا لَقِیَ اَلَّذِی شَرٌّ مِنْهُ وَ أَدْنَى قَالَ لَعَلَّ خَیْرَ هَذَا بَاطِنٌ وَ هُوَ خَیْرٌ لَهُ وَ خَیْرِی ظَاهِرٌ وَ هُوَ شَرٌّ لِی وَ إِذَا رَأَى اَلَّذِی هُوَ خَیْرٌ مِنْهُ وَ أَتْقَى تَوَاضَعَ لَهُ لِیَلْحَقَ بِهِ فَإِذَا فَعَلَ ذَلِکَ فَقَدْ عَلاَ مَجْدُهُ وَ طَابَ خَیْرُهُ وَ حَسُنَ ذِکْرُهُ وَ سَادَ أَهْلَ زَمَانِهِ . 

عقل مرد مسلمان تمام نیست تا ده خصلت دارا باشد ۱-از او امید خیر باشد ۲-از بدى او در امان باشند ۳-خیر اندک دیگرى را بسیار شمارد ۴-خیر بسیار خود را کم گیرد ۵-هر چه حاجت از او خواهند دلتنگ نشود ۶-در عمر خود از دانشجوئى خسته نگردد ۷-فقر در راه خدایش از توانگرى محبوبتر باشد ۸-خوارى در راه خدایش از عزت با دشمنش محبوبتر باشد ۹-گمنامى را از پرنامى خواهانتر باشد.سپس فرمود دهم و چیست دهمى‌؟باو گفته شد:چیست‌؟فرمود احدى را ننگرد جز اینکه بگوید او از من بهتر و پرهیزکارتر است،همانا مردم دو کسند،مردیکه از او بهتر و پرهیزکارتر است،و مردى که از او بدتر و زبونتر است،و چون مردى که از او بدتر و زبونتر است بیند گوید شاید درونش بهتر باشد،و این بهى درون براى او بهتر است و خوبى من ظاهر است و آن براى من بدتر است،و هر گاه کسی را بیند که بهتر و باتقواتر از او است براى او تواضع کند تا باو رسد و چون چنین کرد مجدش برافرازد،و خوبیش پاک گردد و نامش خوب شود،و سید اهل زمانش باشد. 

تحف العقول عن آل الرسول علیهم السلام ج ۱، ص ۴۴۳