کلام حق 275
بسم الله الرحمن الرحیم
آیه ۱۰ سوره ملک( صفحه ۵۶۲)
وَ قَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ
و میگویند: «اگر ما گوش شنوا داشتیم یا تعقّل میکردیم، در میان دوزخیان نبودیم!»
🔴 در این آیات ضمن بیان سرنوشت وحشتناک دوزخیان ، انگشت روى علت اصلى بدبختى آنها گـذارده شـده اسـت .
خداوند از یـکـسـو گـوش شـنـوا ،عـقـل و هـوش داده ، و از سـوى دیـگـر پـیـامـبـرانـش را بـا دلائل روشن فرستاده ، اگر این دو با هم ضمیمه شوند سعادت انسان تاءمین است . ولى هـنـگـامـى کـه انـسـان گـوش دارد، امـا بـا آن نـمـى شـنـود و چشم دارد و نمى بیند، عـقـل دارد و نـمى اندیشد، اگر تمام پیامبران الهى و کتب آسمانى به سراغ او آیند اثرى ندارد!
🟣 یک «سمع» ، فیزیکی است که همه داریم.
یک «سمع» متافیزیکی است؛ یعنی 👈🏻سمع قبول کردن، باور کردن ، پذیرش و ترتیب اثر دادن
🔴 مفهوم آیه این است که دوزخیان میگویند یا خودمان باید میفهمیدیم که چه بد است چه خوب است؟ چه عدل است چه ظلم است؟ یا به هر حال حرف دیگران را گوش میدادیم.
بعبارت دیگر ، ما اگر گوش شنوا داشتیم به دلیل نقلی، یا دلٍ بفهم داشتیم به دلیل عقلی، راه را تشخیص میدادیم و در زمره اهل آتش نبودیم.
برداشت یاد شده، مبتنى بر این احتمال است که مقصود از «نسمع» 👈🏻امتناع از شنیدن باشد؛ چنان که این واکنش دستور سران کفر به توده هاى مردم است: «و قال الذین کفروا لاتسمعوا لهذا القرآن و ألغوا فیه لعلّکم تغلبون» (آیه ۲۶سوره فصلت).
🟣 بنابر این لزوم شناخت دین و آشنایى با تعالیم پیامبران، از راه شنیدن صحیح و اندیشه و تعقّل است اما باید بدانیم که عقل، چراغ است راه نیست !
مهندس صراط فقط خداست و لاغیر!
عقل ، دینشناس است نه دینآور و دینساز!حکمشناس است نه حاکم!
این طور نیست که عقل ، دین را بسازد.
دین را عقل میبیند، حاکم الا و لابد خداست: ﴿إِنِ الْحُکْمُ إِلاّ لِلَّهِ﴾
🔴 «سعیر»، به معناى گرم و نیز آتش افروخته و ملتهب است.