واکسن ایرانی 1
بسم الله الرحمن الرحیم
❇️ جنگ رسانه‌اى بر علیه واکسن ایرانى
پاسخ به ابهامات
اشاره: در هفته‌هاى اخیر یک جنگ تمام‌عیار رسانه‌اى و نبرد روایتى بر علیه واکسن ایرانى به‌راه افتاده است تا آن‌جا که این شبهات از زبان برخى افراد از جبهه خودى نیز - کم و بیش- شنیده مى‌شود.
این مطلب تلاش دارد با جمع بندى پرسش‌ها و پاسخ‌هاى مطرح شده، چکیده‌اى از آن نکات را در اختیار شما قرار دهد.
اهل نظر مى‌دانند که واکسن کرونا در حال حاضر یک کالاى تجارى نیست بلکه یک کالاى راهبردى (استراتژیک) است، که در اختیار دولت‌ها است.
به عنوان نمونه واکسن آنفولانزا اینک یک کالاى تجارى است چون ویروس آنفولانزا یک ویروس مهار شده است. بنابر این ساده انگارى است اگر گمان کنیم با یک درخواست کتبى و واریز کردن مبلغ مورد نیاز به ایران واکسن مى‌دادند.
تهیه و توزیع واکسن هم‌اکنون بین کشورهاى تولیدکننده مانند آمریکا و انگلیس و روسیه و چین و هند و... تبدیل به‌یک جنگ تمام عیار اقتصادى و سیاسى شده است. به عبارت دیگر تهیه و تولید واکسن اکنون جزو مولفه‌هاى قدرت به‌شمار مى‌آید و مانند بسیارى از اقلام راهبردى مى‌تواند تبدیل به اهرم فشار و چانه زنى سیاسى و دیپلماتیک، در مواجهه با کشورهاى رقیب یا ضعیف‌تر شود.
لذاست که هرکدام از این کشورها براى توزیع و فروش واکسن به‌مسابقه رسانه‌اى و رقابت دیپلماتیک افتاده‌اند که شواهد و اسناد رسانه‌اى آن در فضاى رسانه‌اى به‌وفور موجود است. عده‌اى که ایران را متهم به سیاسى کردن مسأله واکسن مى‌کنند خوب است به‌این گزارش‌ها و تحلیل‌ها مراجعه کنند و حقیقت را دریابند.
ساده‌اندیشى و خام‌فکرى است اگر گمان کنیم استکبار جهانى که مسابقات المپیک را تبدیل به میدان رقابت سیاسى مى‌کند و با نفوذ و تلاش بسیار مى‌کوشد بر یک ورزشکار ایرانى تأثیر بگذارد و از بین آنان به نفع جبهه خود یارگیرى کند، اکنون و در هنگامه بلاى جهانگیر کرونا، از تبدیل این میدان به‌یک جنگ تمام عیار سیاسى غافل شود!
💠 چرا ایران وارد ماجراى تولید واکسن شد؟
ورود ایران به‌عرصه تولید واکسن یک دلیل نداشت بلکه بسته‌اى از دلایل را با خود به‌همراه داشت:
دسترسى پایدار و تضمین شده به‌واکسن،
امنیت بیولوژیک،
صرفه اقتصادى،
توانایى فنى
و
ابزار قدرت براى بازدارندگى
مى‌توان گفت که علت اصلى حرکت به سمت تولید واکسن «راهبرد خنثى‌سازى تحریم» بوده است.
طبق نظر بسیارى از کارشناسان، بیمارى کرونا تا سال ۲۰۲۷ در جهان وجود دارد یعنى ریشه کنى یا مهار کامل آن حدود ۵ سال دیگر زمان مى‌برد.
این یعنى حداقل تا پنج سال دیگر واکسن کرونا یک کالاى تجارى نیست که بخش خصوصى وارد شود یا با مذاکره به‌دست آید.
این یعنى تا ۵ سال دیگر ممکن است این جنگ ادامه داشته باشد.
در این شرایط آیا نباید به فکر تولید بومى واکسن مى‌افتادیم؟
آیا این اقدام راهبردى بر مبناى سیاست خنثى سازى تحریم که موجب توانمندى و بازدارندگى علمى و اقتصادى به‌نفع ایران مى‌شود، نیست؟ آیا در تمام این مدت مى‌خواهیم چشم به دست کشورهاى دیگر بدوزیم؟
تا زندگى مردم ما را به واکسن گره بزنند و براى واردات چند میلیون واکسن چندین ماه ما را معطل کنند؟
💠 چرا در واردات واکسن تاخیر شد؟
پاسخ این است که واردات واکسن جزو سیاست قطعى ما بود که مورد تأکید رهبر انقلاب اسلامى قرار گرفت. ایشان البته واکسن آمریکایى و انگلیسى را استثناء کردند زیرا:
اولا - از آن‌جا که ما به‌آمریکا و انگلیس اعتماد نداریم نسبت به امنیت بیولوژیک واکسن‌هایى که تولید کرده و به ایران مى‌فرستند هم اعتماد نداریم.
ثانیا - حتى اگر به سلامت واکسن آمریکایى و انگلیسى اعتماد کنیم به بدعهدى و پیمان‌شکنى آمریکایى‌ها یقین داریم و مى‌دانیم آن‌ها با وقاحت تمام، واکسن را به مذاکرات گره مى‌زدند و مگر در کشاکش نبرد دیپلماتیک با ما جنگ دارو راه نینداختند؟!
برخى پرسش مى‌کنند که مگر به روسیه و چین، اعتمادى هست؟
پاسخ ما این است که؛
اولا - تجربه تاریخى ما در چهار دهه اخیر نشان داده است به این کشورها بیشتر از آمریکا مى‌توان اعتماد کرد.
به‌عنوان مثال اگر ایران در چهل سال گذشته با روسیه و چین، ده توافق کرده باشد، این دو کشور حداقل به ۷ توافق خود عمل کرده‌اند و دو یا سه توافق را ناقص عمل کرده یا رها کرده‌اند ( که تحلیل آن فرصتى دیگر مى‌طلبد) اما ما در این ۴۳ سال یک توافق با آمریکا و چهار کشور دیگر کرده‌ایم به‌نام «برجام» که همین یک توافق را هم آمریکا برهم زده است.
ثانیا - حتى اگر بگوییم به‌روسیه و چین هم اعتماد چندانى نیست چون یا خود آن‌ها ممکن است سوء استفاده کنند و یا آمریکا مانع شود؛ تازه مى‌رسیم به‌همان راهبرد خنثى‌سازى تحریم، یعنى تولید واکسن بومى و ایرانى. نمونه آن بدعهدى روسیه در نیروگاه بوشهر و سامانه اس 300 بود. وقتى که خودمان وارد شدیم، این کشور همکارى خود را از سر گرفت.
ثالثا - اگر به فهرست کشورهاى خریدار واکسن نگاه کنیم مى‌بینیم کشورهایى مانند امارات، ترکیه و برخى کشورهاى خلیج فارس و دیگر کشورهاى آسیایى که روابط درجه اول با آمریکا دارند، واکسن چینى را در صدر واکسن‌هاى خود قرار داده اند! کانادا و استرالیا که شرکاى راهبردى آمریکا بوده و هم‌مرز با آمریکا است تا هفته قبل تنها موفق به واکسن ۵ درصد شده و دولت استرالیا از مردم به‌خاطر محقق نشدن وعده‌هایش عذرخواهى کرده است و اعلام کرده؛ نمی‌توانیم قولى براى واکسیناسیون بدهیم!!
رابعا - علت تاخیر در واردات واکسن، دو دلیل عمده داشته است:
۱- امیدوارى دولت تدبیر و امید به نتیجه دادن مذاکرات و تعلل در عقد قرارداد با چین و...
۲- ایجاد اختلال آمریکایى‌ها بر سر راه کشورهایى چون هند و چین براى فروش واکسن به‌ایران که پروژه خرید واکسن را حدود دو ماه به‌تاخیر انداخت.
یعنى اگر این اختلالات نبود ما اکنون به‌جاى ۲۰ میلیون دُز تزریق به‌عدد ۴۰ میلیون دُز رسیده بودیم!
اکنون باز هم آیا عده‌اى اصرار دارند تولید واکسن ایرانى را تعطیل کنیم و دل به عهد و پیمان بیگانه ببندیم؟!
💠 چرا به‌جاى تحقیق و تولید چند پروژه بر یک پروژه تمرکز نکردیم که هم زودتر به نتیجه برسیم و هم بهتر نتیجه بگیریم؟
اولا - بحث مقابله با بیمارى همه گیر صرفا مقابله یک بار مصرف نیست، بلکه توانمند سازى، ظرفیت‌سازى و گسترش زیرساخت‌ها براى بحران‌هاى مشابه آینده است.
این شرکت‌ها هر کدام با یک فناورى و از مسیرهاى مختلفى پیش می‌روند، ضمن این‌که از ابتدا چندین مسیر موازى شروع شد چون مشخص نبود کدام مسیر به نتیجه مى‌رسد و منطقى بود که همه مسیرها تقویت شود. برخى کشورها حتى قبل از صدور مجوز تولید انبوه واکسن، زمینه تولید واکسن‌هاى احتمالى را فراهم کردند تا زمان کافى ذخیره کرده باشند.
لذا تولید واکسن از چند مسیر اقدام خردمندانه‌اى بود، البته ممکن است برخى واکسن‌ها به تولید انبوه نرسد، ولى مسیرى که طى شده و دانشى که به دست آمده ظرفیتى است که مى‌تواند در عرصه‌هاى دیگر مورد استفاده قرار گیرد، هر چند تا الان همه مسیرها امیدبخش بوده است. بنابراین هزینه انجام شده، هزینه تولید علم و دانش است و موازى کاری مُضرّ و اسراف، محسوب نمى‌شود.
ثانیا - کشورهاى مزبور زیرساخت‌هاى لازم را از قبل داشتند و بلافاصله شروع به‌تولید کردند. تازه همان کشورهاى پیشرفته نیز بعضا از سه یا چهار مسیر براى تحقیق و تولید وارد عمل شده و اکنون نیز همان مسیر را ادامه مى‌دهند.
ثالثا - قرار است این تولیدات در آینده به کشورهاى دیگر صادر شود و محل درآمدزایى براى ایران باشد.
بنابراین حرکت از چند مسیر معقول و خردمندانه بوده است.
