با علی ع (3)

بسم الله الرحمن الرحیم

9سوره نساء آیه

نویسندة کتاب تنبیه الغافلین در توضیح کلمة اولى الامر از آیه 59سوره مبارکه نساء بعد از نقل قول های مفسران از شیعه نقل مىکند که منظور از اولى الامر در آیه مذکور امام على 7است سپس از ابوذر نقل مىکند که رسولخدا 9به امام على 9فرموده است هرکس تو را اطاعت کند مرا اطاعت کرده است.1
ابانبنابىعیاش از ســلیمبنقیس هلالــى نقل کرده که حضــرت على 7فرمود: رســولخدا 9در مورد اولى الامر که خداوند او را در کنار نام خودش و رســولش در آیه یا أیها الذین آمنوا اطیعواالله واطیعوا الرسول واولی الامر منکم» 2قرار داده به من فرمود: آیا مىدانى آنها چه کســانى هســتند؟ به حضرت عرض کردم: ای رسولخدا آنها چه کسانى هستند؟ پیامبر پاسخ فرمود: یا على! تو اولین نفر از آنها هستى.
قندوزی در جلد اول کتاب خود از شــواهدالتنزیل آورده که ابابصیر مىگوید: از امام باقر 7تفسیر آیه شریفه: «اطیعواالله واطیعواالرسول واولی الامر منکم» را سؤال کردم.
حضرت ابوجعفر فرمود: این آیه برای اطاعت از على بن ابیطالب نازل شده است.
گفتم: مردم مىگویند چه چیزی سبب شده تا خدای متعال نام على و اهل بیت او را به طور واضح در قرآن بیان نکند.
امــام باقر 7فرمود: به مردم بگوئید خداوند متعال به نماز خواندن دســتور فرمود اما بیان تعداد رکعت ها که سه رکعت باشد یا چهار رکعت را به اختیار رسولخدا گذاشت.
خداوند امر به ّ مناسک حج نمود اما توضیح تعداد طواف درخانه خدا به اختیار پیامبرگذاشــته شــد، امام باقر در ادامة تأکید نمودند که خدای متعــال فرمود: «اطیعواالله واطیعواالرسول واولی الامر منکم.»4
این آیه در شأن على و حسن و حسین :نازل شده است.
و رســولخدا نیز فرمود: «اوصیکم بکتاب الله وأهل بیتی انی سألت الله ان لایفرق بینهما حتی یوردهما علی الحوض فاعطانی ذلک.»

شما را به کتاب خدا و اهل بیت خود سفارش مىکنم بین آنها جدایى نیندازید تا درحوض کوثر بر من وارد شوید چون خدای متعال آن دو ثقل را به من عطا فرمود.شــیخ الاســلام ابواســحاق ابراهیم بن ســعدالدین ابنالحمویه با اســناد خویش ازسلیم بن قیس هلالى روایت مىکند که:در عهد عثمان روزی داخل مسجد رسولخدا 9حدود 200نفر حضور داشتند از جمله:سعدبن ابى وقاص، زبیر، طلحه، مقداد، ابن عباس، محمدبن ابى بکر، عبدالرحمن بن عوف وحســن و حســین و... على بن ابیطالب نیز آنجا بود این افراد افتخــارات خود را بیان مى کردند مثل اینکه قریش بزرگ عرب اســت، مردم باید از قریش پیروی کند و ائمه از قبیله قریش هستند. بعد آنها از حضرت على 7خواستند تا او نیز سخن بگوید... حضرت فرمود: شما را به خدا سوگند مىدهم آیا مىدانید این آیه دربارة چه کسى نازل شده:
«یا أیها الذین آمنوا اطیعوالله واطیعواالرسول واولی الامر منکم1؛ ای کســانى که ایمان آورده اید خدا را اطاعت کنید و از رســول و کاردارانى که از شــما هستند فرمان برید» واین آیه «ولم یتخذوا من دون الله ولا رسوله ولاالمؤمنین ولیجة2؛ از غیر از خدا و رســول و مؤمنین هم رازی نگرفتند»....
بعد از نزول آیه مردم از رســولخدا پرسیدند: ای رسولخدا 9آیا این ها (مؤمنین درآیه) گروه خاصى از مؤمنان هســتند یا عموم مؤمنان؟ آنگاه خداوند هم به پیامبر امرفرمــود کــه «ولاة امر» را به مردم معرفى کند و همان طور کــه نماز و زکات و حج را برای مردم تفســیر کرده ولایت را هم تفسیر و بیان کند و مرا برای مردم منصوب نماید
و بعد از این دستور رســولخدا در غدیرخم خطبه خواند و گفت: ای مردم! به درستىکه خداوند مرا به ابلاغ پیامى مأمور فرمود که ســینهام را تنگ نموده و گمان کردم کهمردم مرا تکذیب مىکنند ســپس خداوند مرا تهدید نمــود که یا آن را ابلاغ کنم یا مراعذاب مىنماید.
ســپس امر نمود: تا جمعیت را به نماز جماعت فــرا خوانند بعد خطبه ای بیان کردوگفــت: ای مردم! آیا مىدانید که خداوند مولى و صاحب اختیار من و من مولى و صاحباختیار مؤمنان هستم و من از نفس مؤمنان بیشتر بر آنها ولایت دارم؟.»همه گفتند: آری ای رسولخدا! بعد گفت: یا على! برخیز.
آنگاه من برخاســتم پس پیامبر 9گفــت: «من کنت مولاه فعلی مولاه اللهم وآل منوالاه وعاد من عاداه.»
پیامبر در پاسخ ســلمان فارسى که پرسید: چگونه ولایتى برای على است؟ پاسخداد: ولایتى مثل ولایت من بر کسانى که من از نفس شان بر آنها ولایت بیشتری دارمبعد خداوند این آیه را نازل فرمود:«الیوم اکملت لکم دینکم»... 1آنگاه رســولخدا 9فرمود: «الله اکبر» از اتمام نبوتو اتمام دین خدا به ولایت على بعد از من.» ســپس عمر و ابوبکر برخاستند و گفتند: ایرســولخدا این آیات مخصوص على است؟ پیامبر فرمود: بلى این آیات مخصوصعلى و اوصیاء من تا روز قیامت است.
آنها گفتند: ای رسولخدا! آن اوصیاء را برای ما مشخص فرما...
پیغمبر فرمــود: على برادر من و وزیر من و وارث من و وصى من و خلیفة من درمیان امت من و ولى هر مؤمنى بعد از من اســت، ســپس دو پسرم حسن و حسین بعدنه نفر از اولاد فرزندم حســین یکى پس از دیگری مىباشــند قرآن با آنهاست و آنهابا قرآنند از آن جدا نمىشــوند و قرآن هم از آنها جدا نمىشود تا در حوض کوثر بر من وارد شوند.
بعد از اینکه حضرت على این سخنان را در مسجد رسولخدا بیان نمود، حاضرانگفتند: خدایا! آری همه این صحبت ها را از پیغمبر شــنیدهایم و همان طور که مىگویید
2
شهادت مىدهیم.
.20سوره نساء
.1تنبیه الغافلین من فضائل الطالبین، ص .44
.2نساء / .59
.3شواهدالتنزیل، ج .1ص .82
.4نساء / .5
.1نساء / .59
.2توبه / .1
1مائده / .3
.2فراید السمطین، سمط اول، باب .58نوشته ابراهیمبنمحمدبنمؤید حموئى جوینى متوفای 722هجری قمری