اقتصاد ایران

بسم الله الرحمن الرحیم

ژنرال ویلیامسـون، رئیس هیئت مستشـاران نظامی آمریکا در ایران، در پایان مأموریت دوسـالۀ خود میگویداین دو سـال 1971تا1973م، به نظرم دویسـت سـال طول کشـید که در ایـن مـدت، درمـورد 700قرارداد بـه ِ ارزش تقریبی 4میلیـارد دلار مذاکره کـردم... . ایـران مرکـز معاملـۀ خوبـی بـود. ایـن کشـور بوفـۀ بازرگانان نـام گرفتـه بود. این بوفه بسـیار بسـیار خـوب بود و منافـع تجاری درآن فوقالعـاده بود.
مایـکل لدیـن نیـز نوشـته اسـت: «در برابر هـر دلاری کـه ایالات متحـده برای خریـد نفـت ایـران خرج میکـرد، ایرانیهـا دو دلار برای خرید تجهیـزات نظامی و سـایر کالاهـا به ایـالات متحـده برمیگرداندند.»
جمهـوری اسـلامی بـا رویکرد مبارزه با وابسـتگی بـه نفت، توانسـت روزبه روز وابسـتگی خـود بـه نفت را کاهـش دهد؛ به نحویکـه در سـال 1976م (13۵۵ش)نزدیـک بـه 93درصـد از صـادرات ایـران، سـهم نفـت خام بـوده اسـت و جمهوری اسـلامی توانسـت در سـال 2016م (139۵ش) ایـن سـهم را بـه حـدود 63درصـد کاهـش دهد.
از مشـکلات کشـورهای نفت ِ خیـز، وابسـتگی بیش ازحـد بـه قیمـت نفـت اسـت؛ ازایـنرو کشـورهای تولیدکننـدۀ نفت همواره سـعی در کاهش وابسـتگی بـه قیمـت جهانی نفت دارند. وابسـتگی ُ کشـورهای عضـو اپک به نفت را نشـان میدهد. این اطلاعات که مربوط به سـال 2017م اسـت، نشـان میدهد که کشـور عربسـتان سـعودی برای ِ اینکه کسـری بودجه نداشـته باشـد، باید نفت خـود را بـه قیمـت 83.8دلار بفروشـد و کشـور ایـران هـر بشـکه نفت خـود را به قیمت ۵1.3دلار؛ این درحالی اسـت که هر بشـکه نفت اپک، ۵2.7دلار قیمت داشـته اسـت و در این صورت، ایران دچار افزایش ذخیرۀ ارزی شـده و کشـورهای عربسـتان و نیجریـه و... بـه کسـری بودجه دچار شـده اند