امام زمان عج(72)

بسم الله الرحمن الرحیم

السلام علیک یا بقیه الله

الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی لا إِلهَ إِلَّا هُوَ، وَ لَهُ الْحَمْدُ رَبِّ الْعالَمِینَ؛

ستایش خاص خدایی که معبودی جز او نیست و تنها ستایش مخصوص اوست که پروردگار جهانیان است.

از آداب دعا آن است که در ابتدای آن حمد و ثنای پروردگار گفته شود؛ چنانچه امام صادق علیه السلام فرمود: «کُلُّ دُعَاءٍ لَا یَکُونُ قَبْلَهُ تَحْمِیدٌ فَهُوَ أَبْتَر؛ هر دعایی که پیش از آن حمد و ستایش (خداوند) نباشد، ناتمام و پی بریده است».به همین دلیل اولین فراز از دعای ندبه با حمد خداوند آغاز می‌شود که خود دارای نکاتی است.

نکته‌ها

۱. «ربّ» به کسی گفته می‌شود که هم مالک و صاحب چیزی است و هم در رشد و پرورش آن نقش دارد.

۲. خداوند هم صاحب حقیقی عالم است و هم مدبّر و پروردگار آن؛ پس همه هستی حرکت تکاملی دارد و در مسیری که خداوند معیّن کرده، هدایت می‌شود.

۳. مفهوم حمد، ترکیبی از مفهوم مدح و شکر است. انسان در برابر جمال و کمال و زیبایی، زبان به ستایش و در برابر نعمت و خدمت و احسان دیگران، زبان به تشکّر می‌گشاید.

۴. خداوند متعال به دلیل کمال و جمالش، شایسته ی ستایش و به دلیل احسان‌ها و نعمت هایش، سزاوار شکرگزاری است.

۵. «الحمد لله»، بهترین نوع تشکّر از خداوند است. هر کس در هرجا، با هر زبانی، هرگونه ستایشی از هر کمال و زیبایی دارد، در حقیقت سرچشمه ی آن را ستایش می‌کند. البتّه حمد خداوند با سپاسگزاری از مخلوق منافاتی ندارد، به شرط آنکه به امر خداوند و در مسیر او باشد.

۶. «خداوند، پروردگار همه ی آفریده هاست: وَ هُوَ رَبُّ کُلِّ شَیْ ءٍ».«آنچه در آسمان‌ها و زمین و میان آنهاست، پروردگارشان اوست: رَبُّ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ وَ ما بَیْنَهُمَا».حضرت علی علیه السلام می‌فرماید: «من الجمادات والحیوانات؛ او پروردگار جاندار و بی جان است». «له الخلق والامر تبارک الله رب العالمین؛ هم آفرینش از اوست و هم اداره ی آن و او مربی و پرورش دهنده ی همه است».

۷. مراد از «عالمین» یا فقط انسان‌ها هستند، مانند آیه ۷۰ سوره حجر؛ آنجا که قوم لوط به حضرت لوط گفتند:

«أَوَلَمْ نَنْهَکَ عَنِ الْعالَمِینَ؛ آیا ما تو را از ملاقات با مردم نهی نکردیم؟ ».

و یا مراد از این واژه همه ی عوالم هستی است. «عالَم» به معنی مخلوقات و «عالَمین» به معنی تمام مخلوقات نیز به کار رفته است. بر اساس این آیه تمام هستی یک پروردگار دارد، به این ترتیب باور جاهلیت و بعضی از ملّت‌های دیگر به اینکه هر نوع از پدیده‌ها خدای جداگانه ای دارند، باطل است.