امام خمینی(43)

 

بسم الله الرحمن الرحیم

 عبادت ماه مبارک رمضان

در ماه مبارک رمضان در فصل گرمای نجف اشرف، ایشان برای نماز جماعت ظهر و عصر با زبان روزه به مدرسه مرحوم آیت اللّه  بروجردی تشریف می بردند و هر روز، اول هشت رکعت نافله های ظهر را می خواندند و بعد نماز ظهر را با اذان و اقامه، نسبتاً طولانی می خواندند و بعد از تعقیبات، هشت رکعت نافله های عصر را می خواندند. بعد نماز عصر را با اذان و اقامه مانند نماز ظهر می خواندند و بعد از خواندن تعقیبات، تشریف می بردند. این کار در آن سن و سال و آن هوای گرم بخصوص در حال روزه، کار آسانی نبود. حتی جوانها هم به سختی از عهدۀ انجام این کار بر می آیند. با این حال، اینگونه با جدیت تمام عبادت می کردند. انجام این اعمال سبب تربیت طلبه ها می شد. بعضی از طلبه ها که فقط نمازهای واجب را می خواندند، از امام تبعیت می کردند و آن وقت نافله ها را هم می خواندند. روزهای جمعه نافله ها را در منزل می خواندند و در مدرسه بدون خواندن نافله، دو نماز ظهر و عصر را جمع می کردند و اجازه اذان برای نماز عصر را نمی دادند. این نکته ها نمایانگر دقت آن بزرگوار در انجام عبادتها، مطابق با دستور موظف است.[27]

 زیارت حرم حضرت علی (ع)

یکی از شاگردان امام نقل می کند: در طول سیزده سالی که امام در نجف بودند به جز شبهایی که احیاناً بیمار و یا ممنوع السفر بودند و یا به کربلا مشرف می شدند، دقیقاً رأس ساعت معینی به حرم می رفتند.[28]

کیفیت زیارت امام برای شاگردان ایشان بسیار جالب بود. زیاد اتفاق می افتاد که ما به حرم مطهر حضرت امیر(ع) می رفتیم و فقط از دور زیارت کردن امام را نگاه می کردیم. طلبه ها بیشتر زیارت آیت اللّه  امینی و زیارت امام را تماشا می کردند. امام هر شب به حرم مشرف می شدند و مقید بودند که متن زیارت را بخوانند و جای خاصی بود که ایشان به آنجا می رفتند و از روی مفاتیح دعا می خواندند. زیارت امام خیلی طولانی می شد، زیارت عاشورا و نماز زیارت و مستحبی می خواندند، بعد از اتمام نماز و دعا در کنار ضریح می ایستادند و ظاهراً زیارت امین اللّه  می خواندند. کیفیت زیارت امام واقعاً جالب بود و حالت امام در دعا خواندن و زیارت یک حالت از خودبیخود شدن بود که به طور کامل عمق اتصال روحی و معنوی با صاحب ضریح و مزار و امامی که زیارتشان می کردند، آشکار بود.[29]

روزی چند نفر خدمت امام رفتند و به ایشان گفتند، بهتر است شما برنامه مخصوص برای رفتن به حرم داشته باشید. مثلاً هفته ای یک یا دو مرتبه مشرف شوید. هر شب و هر صبح به حرم رفتن برای مراجع شکل خوبی ندارد! با توجه به سن شما، رعایت مسأله لازم است. ناگهان چهرۀ امام تغییر کرد و فرمودند: وَاللّه  ظلم است که کسی در کنار دریای علم امیرالمؤمنین بخوابد و تشنه بخوابد.[30]

یکی از عالمان و مدرّسان قم قصد تشرف به عتبات را داشت. امام در دیدار با ایشان فرمودند: شما برای زیارت به عتبات می روی و حوزۀ علمیه نجف، جای مباحثات طلبگی است؛ کسانی که به دیدن شما می آیند، ممکن است بحثهای علمی را شروع کنند؛ مواظب باش بحثهای طلبگی، شما را از زیارت باز ندارد و سفر شما با دید و بازدید به اتمام نرسد. شما هدف دیگری دارید.[31]

 زیارت قبر سیدالشهدا(ع)

امام در نیمه شعبان، اول رجب، نیمه رجب، عید قربان، عید فطر، روز عرفه و ایام زیارتی دیگر، برای زیارت به کربلا می رفتند و در آنجا اقامت داشتند و هر روز به حرم مشرف می شدند. آنجا زیارت جامعه را در حرم امام حسین (ع) مرتب صبحها و شبها می خواندند.[32]

زیارت عرفه را در حرم حضرت سیدالشهدا با وجود سن زیاد، به حالت ایستاده رو به قبله می خواندند. این زیارت دو تا سه ساعت طول می کشید. همراهان امام، که جوان بودند، این دعا را نشسته می خواندند، شرمنده شده، و آنان نیز از جای خود بلند می شدند و دعا را ایستاده می خواندند.[33]

امام در مدتی که در نجف اشرف بودند، در تمام شبهای شهادت معصومین(ع) در منزلشان ذکر مصیبت داشتند و به مناسبت رحلت حضرت زهرا (س) این برنامه سه شب ادامه داشت. یک روز به مناسبت وفات یکی از ائمه (ع) چند نفری از کارکنان دفتر، به عنوان خواندن دعای توسل، به اتاق امام وارد شدند و در صف نشسته، و شروع به خواندن دعا کردند؛ در ضمن دعای توسل، یکی از آقایان ذکر مصیبت مختصری کرد، با آنکه ذاکر، روضه خوان ماهری نبود و با حضور امام دستپاچه شده بود و صدایش هم مرتعش و بریده بریده بود؛ اما همینکه شروع به روضه کرد، امام چنان به گریه افتادند که شانه هایشان بشدت تکان می خورد.[34]

امام، راز و نیازها و مناجاتها و تهجدهایشان را کاملاً مخفی و دور از چشم دیگران انجام می دادند. با این حال، در برخی از موارد که نمی شد مخفی کرد و دیگران دیده اند، حالات و رفتاری را نقل کرده اند که بسیار عجیب است.[35]

نمازها و دعاها و راز و نیازهای شبانه امام از دوران جوانی و زیارت قبور ائمۀ اطهار با شناخت و توجه کامل، از او انسانی متعادل ساخته بود . او نفس مطمئنه ای داشت که هیچ حادثه ای نتوانست رفتار او را تغییر دهد.

منبع: ماه تابان، حسن کشور دوست، موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، ص 83-95